સ્ત્રીઓનુ કાનૂની હથિયાર ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ ૪૯૮એ નો દુરુપયોગ

Abstract

ભારત એક એવો દેશ છે, જ્યાં રિવાજો અને પરંપરાઓએ સમાજમાં મહત્વની અને નિર્ણાયક ભૂમિકા ભજવી છે. લગ્ન એ સમાજની એક દૈવી સામાજિક રિવાજ છે, પરંતુ છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓથી તેમાં નોંધપાત્ર ફેરફારો થયા છે. દહેજ એ ભારતીય સમાજમાં પ્રચલિત પ્રથાઓમાંની એક હતી, જેને અગાઉ આશીર્વાદ તરીકે ગણવામાં આવતી હતી. જો કે તે ભયાનક રૂપ ધારણ કરી સમાજ માટે અભિશાપ બની ગયું અને ધીરે ધીરે તે મહિલાઓ ઉત્પીડન અને ક્રૂરતાનું કારણ બની ગયું. એક દૈવી સંસ્થા તરીકે લગ્નની પવિત્રતાને ટકાવી રાખવા માટે હંમેશા પ્રયત્નો કરવા જોઈએ. પરંતુ તેની વ્યાપકપણે માન્યતા પ્રાપ્ત થઈ છે, તે માનવાધિકારના દુરુપયોગના સૌથી વ્યાપક સ્વરૂપોમાંના એક તરીકે સ્ત્રીઓ સામેની હિંસા છે. તેથી મહિલાઓની સુરક્ષા માટે ભારતીય દંડ સંહિતા, ૧૮૬૦ હેઠળ કલમ ૪૯૮એ લાવવામાં આવી હતી. જો કે, તાજેતરના વર્ષોમાં, એવું જોવામાં આવ્યું છે કે મહિલાઓ પોતાના અંગત લાભ માટે ભારતીય દંડ સંહિતાની કલમ ૪૯૮એ નો દુરુપયોગ કરે છે. આ કાયદો પુરૂષો માટે વર્તમાન પરિસ્થિતિમાં મુશ્કેલી ઊભી કરી છે, કારણ કે તેમની સાથે ભેદભાવ કરવામાં આવે છે. ભારતીય દંડ સંહિતા ની કલમ ૪૯૮એ માં સુધારો કરવો જોઈએ અને સમાજમાં કેટલાક ફેરફારો લાવવાની જરૂર છે. જેથી પુરુષો સામેની કાનૂની જોગવાઈનો દુરુપયોગ કરવાના શ્રાપને દૂર કરી શકાય. ઘણા કિસ્સાઓમાં, પત્નીઓ દ્વારા કોઈ કારણ વગર પોલીસ અથવા કોર્ટમાં જવાની હેરાનગતિને કારણે પુરુષોએ આત્મહત્યા કરી છે. આ સંશોધન પેપર મહિલાઓ દ્વારા થતી ક્રૂરતાની વિભાવનાનું વિશ્ર્લેશણ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે અને એ પણ સ્પષ્ટ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે કે ભારતીય દંડ સંહિતા, ૧૮૬૦ ની કલમ ૪૯૮એ નો દુરુપયોગ છે.